Begin oktober nemen de Goede Doelen Loterijen hun intrek in een nieuw onderkomen aan de Beethovenstraat 200. Tijdens een preview is al goed te zien hoe het langdurig leegstaande pand is omgetoverd tot het meest duurzaam gerenoveerde pand van Nederland.

Een gebouw is op de eerste plaats duurzaam als het mooi is, een fijne omgeving heeft en gezond is om in te verblijven. Zo’n gebouw zal niet gauw worden veranderd of worden gesloopt. Voor het pand van de Goede Doelen Loterijen is veel aandacht gegeven aan het klimaat, de luchtkwaliteit, prettige daglichttoetreding en een aangename akoestiek. Maatregelen die hiertoe bijdragen zijn onder andere het atrium, klimaatplafonds, een transparant dak met daaronder de bladeren, het geoptimaliseerd gevelontwerp met zijn te openen ramen, de akoestische eigenschappen van de materialen.

Het gebouw is gerenoveerd volgens de laatste normen en technieken van duurzaam bouwen (BREEAM 2014). Het pand heeft zelfs het duurzaamheidskeurmerk BREEAM Outstanding gekregen. Hierin zijn de Goede Doelen Loterijen één van de voorlopers in Nederland.

Duurzaam door integraal bouwkundig ontwerp

Het pand is voorzien van driedubbel glas en zeer goede isolatie. Daarnaast zijn de glasoppervlakten in de gevel geoptimaliseerd ten aanzien van warmte en koude verlies. Dit allemaal zonder consessies te doen aan de architectuur. 

Maar ook het atrium dat voor mooi daglicht in de kern van het gebouw zorgt en meewerkt in het klimaatconcept helpt in de minimalisering van de energievraag voor verwarming, koeling en verlichting. Door toepassing van licht-zonwerend-glas in combinatie met speciale naar buiten reflecterende zonwering wordt de koelvraag door de zon geminimaliseerd. Het dak is ontworpen als oogstveld voor duurzame elektrische energie en opvang van herbruikbaar hemelwater. Hiertoe is het dak vol gelegd met zonnepanelen. Het regenwater wordt verzameld en opgevangen in een grote buffer voor bevloeiing van de daktuinen en het groen op het terrein en spoeling van toiletten en urinoirs

Bijzondere duurzaamheidsmaatregelen nader toegelicht

Er zijn heel veel verschillende duurzaamheidsmaatregelen genomen. Van de duurzame sloop van het gebouw, de energiemaatregelen (het gebouw is energieneutraal), de watervoorziening (het gebouw is waterneutraal), maatregelen met m.b.t. materialen, gezondheid, vervoer en transport, management en beleid, afval, landgebruik en ecologie. Een aantal lichten we graag nader toe.

Het gebouw en de installaties zijn voorzien van een hybride ventilatiesysteem. Dit wil zeggen dat het gebouw mechanisch wordt geventileerd als dit beter is en natuurlijk geventileerd als dit kan. Als de buitentemperatuur hoger is dan circa 15°C en het niet regent dan kan eenvoudig geventileerd worden door het raam open te zetten. Hoog in de gevel worden de ramen  ’s nachts automatisch geopend waardoor buitenlucht op natuurlijke wijze wordt toegevoerd zonder dat men daar last van heeft.

Tegelijkertijd worden ramen in het atriumdak open gestuurd zodat een luchtdoorstroming plaatsvindt. Bij temperaturen lager dan 15 °C is de buitenlucht te koud en zal men natuurlijke ventilatie als tocht gaan ervaren. Dan wordt er mechanisch geventileerd. Ook bij hogere temperaturen dan circa 21°C zal niet natuurlijk geventileerd worden omdat dan het gebouw gekoeld moet worden en de luchtbehandeling ingeschakeld is. Tijdens mechanische ventilatie wordt de hoeveelheid luchttoevoer geregeld op basis van de kwaliteit (CO2) van de lucht. Hierdoor wordt nooit meer geventileerd dan noodzakelijk.

Klimaatplafonds en vloerverwarming/koeling

De verwarming en koeling zal plaatsvinden door klimaatplafonds in de kantoren. Dit zijn plafonds waarin leidingen zijn geïntegreerd waardoor warm of koud water kan stromen en de oppervlakte temperatuur van het plafond hoger en lager maakt en zodoende verwarming en koeling levert.

Het atrium en het restaurant worden verwarmd door vloerverwarming dat in de zomer zal worden gebruikt als vloerkoeling. Deze wijze van klimatiseren kan met gematigde temperaturen ofwel laagtemperatuur verwarming (LTV) en hoog temperatuur koeling (HTK). Hiermee wordt ook een hoog rendement behaald in de warmte en koude opwekking installatie.

 Energie uitwisseling en duurzame warmte en koude

Energie uitwisseling vind plaats in de openstructuur van het gebouw en in de warmteterugwinning van het luchtbehandelingssysteem alwaar de warmte uit de afgezogen lucht uit het gebouw in de winter wordt uitgewisseld met de koude aangezogen buitenlucht.

Ook wordt Warmte en Koude energie Opslag (WKO) in de bodem toegepast. Dit systeem slaat de winterse koude op in de massa van de bodem onder het gebouw dat in de zomer wordt gebruik voor de koeling.  Andersom wordt de zomerse warmte opgeslagen om in de winter met behulp van zogenaamde warmtepompen het gebouw de verwarmen

Het dak en de daktuin

Het pand heeft een symbolisch bladerdak, dat is opgebouwd uit 6.800 aluminium ‘bladeren’. Drie grote en drie kleine boomvormige, stalen kolommen dragen het dak dat met 2.500 m2 zonnepanelen (949 stuks) voldoende elektrische energie opwekt voor 100 huishoudens per jaar. Op het dak komt een grote daktuin, waar planten kunnen groeien en het regenwater wordt opgevangen. Dat wat niet nodig is voor het bewateren van de planten gaat naar een groot opslagbassin dat onder het binnenplein ligt. Dit water is voor de toiletspoelingen en de sprinklerinstallatie. Met een ecoloog wordt bekeken hoe de biodiversiteit rond het pand verder vergroot kan worden voor vogels, vlinders en bijen.